Technica-Electronica

Driekwart eeuw is een lange tijd. En zo lang bestaat TECHNICA Nijmegen al. We blikken met de huidige eigenaar Marc van Blijderveen terug op 75 jaar technische ontwikkeling.

TECHNICA, 75 jaren jong

De vorige eigenaar, Frits van der Pol, dacht dat zijn zaak in 2012 de deuren definitief zou sluiten. Aan een opvolger had hij niet echt gedacht, verklaarde hij tegenover De Gelderlander. Want, zo vermoedde hij, de electronicawinkel had zijn langste tijd wel gehad. Wie wilde zo’n zaak nog overnemen? Wie wilde nog advies bij electronica-problemen, wie zou nog de soldeerbout warm stoken?
Dat bleek Marc van Blijderveen te zijn, die er ook geen gras over liet groeien. Al 4 maanden na de sluiting van de zaak heropende Marc de winkel in maart 2013. Met nieuwe energie en de actuele kennis gaf hij daarmee de zaak een nieuwe toekomst.
Naast advies en componenten, verkoopt en repareert TECHNICA nu ook waardevolle gebruikte apparatuur.

75 jaar van onstuimige technische ontwikkelingen

Zoveel is duidelijk, de ontwikkelingen staan niet stil. In de 75 jaar dat TECHNICA bestaat zijn er veel technologische vernieuwingen geweest die ons leven, soms zelfs ingrijpend, hebben veranderd.

Zo heeft de uitvinding van de transistor in 1947 een reeks van nieuwe ontwikkelingen in gang gezet. Woog de Eniac-computer in 1940 nog 30.000 kg en telde het 18.000 buizen, met de komst van de transistor decimeerde alle vormen van elektronica in omvang en gewicht. Wie herinnert zich nog de transistorradio, het ‘kleine’ snoerloze wonder dat je onder de arm naar het strand kon meenemen? Ook de televisietoestellen werden kleiner en gingen sneller aan. Immers de op te warmen buizen verdwenen in die tijd langzaam uit de apparaten.

In de vijftiger jaren maakten we kennis met de term ‘HiFi’ (High Fidelity). Hiermee werd bedoeld dat geluid zo natuurgetrouw mogelijk uit de luidsprekers moest komen. Er ontstonden zelfs de teakhouten ‘HiFi-meubels’ met ingebouwde radio en pick-up. Stap voor stap moest alle geluidsapparatuur van HiFi-kwaliteit zijn, cassettedecks, radio en CD-spelers. Veel van de oudere klanten zullen zich nog het vastlopen van de cassettebandjes herinneren. Met een zeskantig potlood kon het bandje weer worden losgetrokken. De cassette, was overigens ook een Nederlandse uitvinding.
De vijftiger jaren waren ook de jaren van de komst van de televisie, zij het nog zwart-wit. Twintig jaar later verschenen de eerste kleurentelevisies in de huiskamers. De kwaliteit is achteraf gezien niet wat we nu gewend zijn, het leek bij al die rode hoofden wel of elke presentator zich schaamde. Maar wonderlijk was het al wel. Eind jaren 50 kwam daar ook nog eens de ontwikkeling van de eerste ‘geïntegreerde schakeling’ bij, een belangrijke uitvinding voor de computerindustrie waardoor we eind jaren 60 konden rekenen op de eerste zakrekenmachine.

We moesten tot begin van de zeventiger jaren wachten totdat we een televisieprogramma konden opnemen. Want toen kwamen de videorecorders in de winkel. Een hevige strijd brak los tussen de verschillende systemen: VCR (Philips), Betamax (SONY), V2000 (Philips/ Grundig) en VHS (JVC). Jarenlang woedde de discussie over de vermeende betere kwaliteit van het door Philips ontwikkelde V2000 of het breder bruikbare VHS. VHS zou uiteindelijk wereldstandaard worden.
VHS was natuurlijk niet het einde van beelddragers. Systemen als DVD en Blue Ray werden de hoogwaardige opvolgers.

De eerder genoemde 30 ton zware computer werd stap voor stap vervangen door de personal computers zoals de Apple I en II, de Amiga en de zeer populaire Commodore 64. Inmiddels dragen we met onze smartphones complete communicatiemiddelen, radio, tv, computer, tekstverwerker enzovoort in onze broekzak.
Eind jaren negentig ontwikkelde de Nederlandse ingenieur Victor Hayes WiFi (uitgesproken als waifai of wiefie). Dankzij zijn uitvinding (draadloos internet via een ‘gewone’ radioverbinding) kunnen wij nu vrijwel overal met onze smartphones, tablets en laptops op internet.
En was zonder de ontwikkeling van noodzakelijke software voor computersystemen, de opkomst van spelcomputers denkbaar geweest? Waarschijnlijk niet. Zo kwam Atari begin 1970 met het allereerste arcadespel PONG op de markt. Velen zijn opgegroeid met de consoles van Nintendo uit de jaren zeventig die later werden uitgebreid tot NES (Nintendo Entertainment System) met spellen als Donkey Kong, Mario Bros en Tetris. Of de Japanse variant, de populaire SEGA Mega Drive met het succesvolle spel Sonic in de jaren 90.

De toekomst is nu

Elke keer opnieuw als je denkt een techniek te begrijpen, wordt hij weer vervangen door een nieuwe. Het is dus voorspelbaar dat de elektronica zich blijft ontwikkelen.
Opmerkelijk daarbij is dat er een trend zichtbaar is om zelf weer bezig te zijn met techniek. Misschien minder met de soldeerbout en componenten als weerstanden en condensatoren, maar zeker met componenten.
Denk daarbij onder meer aan de microcontroller ‘Arduino’. Arduino is een elektronisch open-source platform gebaseerd op makkelijk te gebruiken en aan te passen soft- en hardware. Deze ontwikkeling maakt het eenvoudig om je eigen interactieve projecten op te zetten.
Of wat te denken van ‘Raspberry Pi’? Een volwaardig computersysteem op creditcard formaat. Deze kleinood stelt mensen in staat op relatief eenvoudige en goedkope manier te werken aan eigen projecten en concepten. 3D printen maakt het vervolgens ook nog eens mogelijk om ook de behuizing op maat te kunnen vervaardigen.
TECHNICA volgt de ontwikkelingen op de voet. Zo worden er workshops en trainingen georganiseerd waarin techneuten kennis kunnen maken met Arduino en de mogelijkheden.

De drive om te begrijpen, te maken, te repareren

Het moet vreemd lopen als Marc niet in staat is een apparaat te repareren. Hij heeft een drive die je gerust uitzonderlijk mag noemen. “Eigenlijk is vrijwel alles te repareren”, stelt Marc. “Ik geloof dat ik nog geen 4 jaar was toen ik de strijkbout van mijn ouders uit elkaar schroefde. Niet dat ze het erg waardeerden, maar ik wilde gewoon weten wat er in zat, hoe het werkte.”
Een bedlampje is pas een bedlampje als je het vanuit je bed kunt bedienen, zo dacht hij. Op zijn 6e voorzag Marc de buiten handbereik hangende bedlampjes op de ouderlijke slaapkamer van een schakelaar voorzien van een trekkoordje, compleet met houten kraaltje aan het eind.

Velen zien in dat het weggooien van apparatuur met een klein mankement niet echt milieubewust is. Vooral de wat betere apparaten kunnen vaak met kleine ingrepen weer in oude staat worden hersteld.
Zoals het overzicht van technische ontwikkelingen laat zien, zal er geen eind komen aan die ontwikkelingen. Marc voelt de uitdaging om die ontwikkelingen op de voet te volgen, te begrijpen en dienstbaar aan zijn klanten te maken.
Met advies, verkoop van losse componenten, uitstekende gebruikte AV-apparatuur en een topreparatiewerkplaats, zal Marc de naam van TECHNICA nog lang verder dragen en het is niet ondenkbaar dat dit legendarische bedrijf de 100 jaar zal halen. Een ding is voor Marc helder: techniek moet de mens faciliteren.